गायरान जमीन म्‍हणजे काय ?
उत्तर: स्‍वातंत्रपूर्व काळापासून प्रत्‍येक गावामध्‍ये सार्वजनिक वापरासाठी गावातील एकूण जमिनीच्‍या क्षेत्रापैकी काही जमीन राखीव ठेवण्‍यात येते.
अशा जमिनी संबंधित ग्राम पंचायतीच्‍या ताब्‍यात असतात. महाराष्ट्र जमीन महसूल अधिनियम १९६६, कलम २२ अन्‍वये, 'गावातील भोगवट्यात नसलेल्या जमिनी किंवा त्यांचे भाग, वनासाठी किंवा राखीव जळणासाठी, गावातील गुरेढोरांकरीता मोफत कुरणासाठी किंवा राखीव गवतासाठी किंवा वैरणीसाठी, दहनभूमीसाठी किंवा दफनभूमीसाठी, गावठाणासाठी, छावणीसाठी, मळणीसाठी, बाजारासाठी, कातडी कमविण्यासाठी, रस्ते, बोळ, उद्याने, गटारे, यांसारख्या किंवा इतर कोणत्याही सार्वजनिक कारणासाठी, वेगळे ठेवणे हे कायदेशीर असेल आणि अभिहस्तांकित केलेल्या जमिनींचा जिल्हाधिकार्‍यांच्या मंजुरीवाचून अन्यथा उपयोग करण्यात येणार नाही' अशी तरतुद आहे.
अशा जमिनीपैकी मोफत कुरणासाठी किंवा राखीव गवतासाठी किंवा वैरणीसाठी देण्‍यात आलेल्‍या जमिनीला 'गायरान जमीन' म्‍हटले जाते.
गायरान जमिनीवर अतिक्रमण होऊ नये याची दक्षता घेण्‍याची जबाबदारी तलाठी आणि मंडलअधिकारी यांची असते. गायरान जमिनीवर अतिक्रमण आढळल्‍यास तलाठी आणि मंडलअधिकारी यांनी तात्‍काळ तहसिलदारला कळवावे आणि तहसिलदारने तात्‍काळ असे अतिक्रमण काढून टाकण्‍याची कारवाई करावी.
डॉ. संजय कुंडेटकर
बी.ए., एन.डी., डी.मॅग., एम.बी.ए.,
एम.डी., पीएच.डी.
उपजिल्हाधिकारी,
महाराष्ट्र शासन, (महसूल विभाग)
Rate This Article
या लेखात, आम्ही आपणाला गायरान जमीन म्‍हणजे काय ?. याबाबत माहिती दिली आहे आम्हाला आशा आहे की, तुम्हाला ती आवडली असेल. माहिती आवडली असेल तर, सदरची माहिती तुमच्या मित्रांनाही शेअर करा.
आपले महसूल कायद्याविषयक प्रश्न विचारण्यासाठी आमच्या वेबसाईटला भेट द्या. आणि आमच्या टेलिग्राम चॅनेललाही आजच जॉईन व्हा. Website Link Telegram Channel Link धन्यवाद !